مقدمه مترجم :
"در پی شکار
فیل های سفید" عنوان مطلبی است که در هفته نامه آلمانی شپیگل شماره 20 مورخ
12 مه 2014 درج گردیده است. متن حاضر تلخیصی از مطلب نامبرده است که نگارندگان آن"
ینزگلوسنیک "و" مایک گروسه کالت هوفر"می باشند.
ترجمه ـ بهــروز دهقانــی
به منظورآشنایی دقیق تراز پیش زمینه ها و علل و عوامل بروز
بحران در برزیل و شکل گیری حرکت های اعتراضی گسترده در این کشور در آستانه برگزاری
مسابقات جام جهانی فوتبال به ترجمه آن اقدام شده است .
آیا درجریان مسابقات جام جهانی فوتبال در برزیل تظاهرات و درگیرهای
خیابانی ایجاد خواهد شد، مانند آنچه که درسال گذشته هنگام برگزاری بازیهای
"جام کنفدراسیون " اتفاق افتاد؟
تجدید و نوسازی استادیوم
معروف "ماراکانا" در برزیل گواه بر آن است که تا چه اندازه سیاستمداران
در این کشور ازمردم فاصله گرفته اند. در مصاحبه ای که نشریه شپیگل با یک معلم
برزیلی بنام "تئودورو" درشهر ریودوژانیرو انجام داده بود، نظراورا
پیرامون "درگیریها ونارضایتها " در برزیل حول بازیهای جام جهانی جویا
شد. او درپاسخ گفت: "من از فعالین رادیکال جنبش اعتراضی در برزیل هستم و با همه
کسانی که در بر ابرقدرت قهردولتی مقاومت می کنند احساس همبستگی میکنم. آنها تخریب
می کنند تا به دولت نشان دهند که باسیاستهای دولتی مخالف هستند و به این سیاستها
تمکین نمی کنند. من هرگزنمی خواهم ازحق " آزادی بیان و آزادی عقیده" صرف
نظر و چشم پوشی کنم، حتی اگر برای آن بهای سنگینی را باید پرداخت. او به خبرنگاران
چشم چپ خود را نشان داد که مورد اصابت گلوله های پلاستیکی ماموران پلیس قرارگرفته
بود و فقط با حدود 2 میلیمتر فاصله در محل
اصابت گلوله امکان داشت که او بینایی خود را بطورکامل از دست بدهد. این اتفاق در تابستان
سال گذشته افتاده بود، درجریان تظاهراتی که درحین انجام بازیهای "جام
کنفدراسیون " صورت می گرفت. تظاهرکنندگان شامل یک نسل جوان و تحصیل کرده
ازاقشارمیانی جامعه بودند که برعلیه سیاستمداران فاسد، برعلیه حیف ومیل کردن
مالیاتهای مردم، برعلیه سوء استفاده از قدرت دولتی آزادی بیان و آزادی عقیده"
صرف نظر و چشم پوشی کنم، حتی اگر برای آن بهای سنگینی را باید پرداخت. او به
خبرنگاران چشم چپ خود را نشان داد که مورد اصابت گلوله های پلاستیکی ماموران پلیس
قرارگرفته بود و فقط با حدود 2 میلیمتر فاصله
در محل اصابت گلوله امکان داشت که او بینایی خود را بطورکامل از دست بدهد. این
اتفاق در تابستان سال گذشته افتاده بود، درجریان تظاهراتی که درحین انجام بازیهای
"جام کنفدراسیون " صورت می گرفت. تظاهرکنندگان شامل یک نسل جوان و تحصیل
کرده ازاقشارمیانی جامعه بودند که برعلیه سیاستمداران فاسد، برعلیه حیف ومیل کردن
مالیاتهای مردم، برعلیه سوء استفاده از قدرت دولتی حقوق برای یک معلم بطور شرم
آوری ناچیز است. اوعصبانی است چونکه قیمت بلیط اتوبوس درون شهری (اتوبوس های
دولتی) افزایش یافته است و چونکه آنها مدام با "قطع برق " مواجه هستند (
از طرف دولت برق شهری منازل مدام قطع می گردد) و این امرمنجر به مختل شدن کل سیستم
حمل ونقل و ترابری میشود. او عصبانی است چرا که درشرایطی که هزینه ها ی نجومی و سرسام
آور صرف ساخت و تجدید و نوسازی "استادیوم های ورزشی " می گردد، مدارس و بیمارستانها
در وضعیت فاجعه آمیزی بسر می برند. فدارسیون جهانی فوتبال (فیفا) از کشور برزیل
برای انجام بازیهای جام جهانی درخواست 8 استادیوم ورزشی کرده است، که دولت برزیل
13 استادیوم ورزشی را مهیا کرده است که تعدادی از آنها نوساز بوده و تعدادی نیز
استادیومهای قدیمی بوده که مورد تجدید و بازسازی قرار گرفته اند. هزینه ساخت و تجدید
و بازسازی این استادیومها بالغ بر7،2 میلیارد یورو می باشد و تمامی این هزینه ها
از طریق مالیاتهای پرداختی توسط مردم تامین می گردد. شروع بازیهای جام جهانی
فوتبال در تاریخ 12 ماه ژوئن می باشد و بازی نهایی (فینال) در پایتخت برزیل
"ریودوژانیرو" در تاریخ 13ماه ژولای انجام میشود. علیرغم اینکه مدت
کوتاهی بیش به شروع این بازیها نمانده است اما هیچگونه اثری ازشادی و شور و شوق
مردم برزیل دراین کشور محسوس نیست. مجله هفتگی "شپیگل"باشخص دیگری نیز
به نام آقای "کریستوفرگافنی "دراین زمینه مصاحبه ای انجام داده است . آقای
"گافنی" از حدود 5 سال است که در کشور برزیل زندگی می کند. این شهروند آمریکایی
به عنوان استاد (استاد میهمان) در دانشگاه "فلومیننس" در برزیل تدریس می
کند. او تصویری سیاه وغم انگیز ازکشور برزیل درجریان بازیهای جام جهانی ترسیم می
کند، چرا که او بر این باوراست که موج اعتراضات و تظاهرات گسترده نه تنها
درشهر"ریودورژانیرو" بلکه کما بیش کل کشور برزیل را در بر خواهد گرفت. تمامی
کشور بواسطه حضور سنگین پلیس و نیروهای انتظامی کاملا میلیتاریزه خواهد شد و این
کشور را در موقعیتی اضطراری و ویژه قرارخواهد داد. آقای "گافنی" در یک
وبلاگ مقاله ای منتشر کرده است تحت عنوان "درپی شکارفیل های سفید" که
البته منظور او ازانتخاب این عنوان، نفرت و انزجار شدید مردم ازساخت استادیوم های
جدیدی که جهت برگزاری بازیهای جام جهانی انجام گرفته است می باشد، چرا که پس
ازاتمام این مسابقات ورزشی آنها هیچگونه کاربرد و مورد استفاده ای برای مردم این
کشورنخواهند داشت. (علیرغم اینکه این پروژه ی عظیم هزینه های سرشاری را به خود
اختصاص داده است.) برای "گافنی" معضل اصلی پروژه "تعمیر و تجدید و بازسازی
"استادیوم "ماراکانا" (بزرگترین استادیوم ورزشی برزیل با گنجایش
200 هزار نفر) می باشد. چرا که این پروژه عظیم وغول آسا، نمونه وار دال برآن است
که سیاستمداران درکشور برزیل تا چه حد از مردم کشور خود فاصله گرفته اند. او مطرح
می کند که این استادیوم ورزشی مکانی بود همگانی، جایی که همه مردم دوستدار ورزش
برای تماشای مسابقات به آنجا می رفتند. اما حال به مکانی تبدیل شده است که فقط
"اعیان واشجار"و یا به اصطلاح طبقه" از ما بهتران " در واقع
فقط و منحصرا اقشارمرفه وفوقانی جامعه می
توانند به آنجا راه یابند. برای برگزاری مسابقات جام جهانی درسال 1950 استادیوم
"مارکانا" توسط 11000 کارگر برزیلی ساخته شد. در شرایطی که اروپا همچنان
در زیر آوار قرارداشت. این ساختمان عظیم بُتنی به مثابه سمبل یا نماد "ضدنژاد
پرستی و دیکتاوری " بنا نهاده شده بود. این استادیوم دارای ظرفیت یا گنجایش
معادل 200000 نفربود و برای همگان ورود به آن آزاد بود وحتی قیمت بلیط ورودی به
قدری ناچیز بود که حتی فقیرترین مردم برزیل توانایی مالی تهیه بلیط و راه یابی به
این ورزشگاه را داشتند.این استادیوم، بزرگترین ورزشگاه جهان محسوب می شد و اهمیت
آن همانند برج ایفل برای فرانسویها و اهمیت "مجسمه آزادی " برای
آمریکاییها بود. سه بار و درسه مرحله این استادیوم مورد تجدید و بازسازی قرار
گرفت. نخستین بار درسال 1999 و سپس برای بار دوم درسال 2007 و نهایتا امسال 2014
برای سومین بارهزینه این پروژه تجدید و بازسازی که حدود 200 میلیارد یورو برآورد شده
بود، عملا با 400 میلیارد یورو به پایان رسید و تمامی این هزینه گزاف می بایستی با
پول مالیات مردم تامین می گردید. پس ازاتمام این پروژه، گنجایش این ورزشگاه به نصف
میزان قبل (یعنی حدود 100000 نفر) کاهش یافت چون جایگاههای اختصاصی لژ در آن ساخته
و تعبیه شده بود و ضمنا بلیط ورودی آن به 80 رئال (معادل 26 یورو) افزایش
یافت. این موضوع موجب خشم وعصبانیت شدید مردم برزیل گردیده است، چراکه این
استادیوم ورزشی از این پس عملا بطور انحصاری فقط برای اقشار فوقانی و مرفه جامعه
قابل استفاده است و نه برای مردم عادی. از حدود 4 سال است که مردم برزیل بر علیه
سیاست "خصوصی سازی" استادیوم های ورزشی به اعتراض دست می زنند. آنها با
حمل پلاکاردهایی با شعار"ماراکانا متعلق به ماست" در تظاهرات خیابانی
شرکت می کنند. یک نهاد تحت عنوان "کمیته ملی بازیهای جام جهانی"درکشور برزیل
توسط مردم معترض بوجود آمده است. فعالین این کمیته درنظر دارند تعداد 64 تظاهرات را درجریان بازیهای جام جهانی
سازماندهی کرده و به پیش ببرند. یعنی به
عبارتی دیگر برای هر مسابقه ،یک تظاهرات انجام خواهد شد وهدف آنها این است که
بتوانند حداقل ازانجام یک مسابقه جلوگیری کنند. به عقیده "گافنی"
مسابقات جام جهانی فقط یک هدف را تعقیب می کند و آن این است که سودهای هنگفت و سرشاری
را به جیب "فدراسیون جهانی فوتبال" (فیفا) سرازیرکند. مردم اما از این
امر آگاه هستند و به همین دلیل مدام حرکتهای اعتراضی و تظاهرات خیابانی دراین
کشورجریان دارد و احتمالا درگیریها با شدت بیشتر و خشونت آمیزتر از تظاهرات سال
گذشته بوقوع خواهند پیوست. کل هزینه برگزاری و انجام بازیهای جام جهانی درکشور برزیل
حدود 9،9 میلیارد یورو تخمین زده می شود که ازاین مبلغ حدود 1،3 میلیارد یورو به
جیب "فیفا" سرازیر می شود. "گافنی" در این مبارزه و حرکت
اعتراضی شرکت می کند چرا که او اعتقاد دارد که دولت برزیل تمامی خواستهای
"فیفا" را تامین می کند در حالی که هرگز به وعده و وعید های خود در
برابر مردم پایبند نیست. هنگامی که درماه
اکتبرسال 2007 مشخص و تعیین گردید که بازیهای جام جهانی فوتبال درسال 2014 درکشور برزیل
برگزارخواهد شد، مردم برزیل درابتدا خیلی خوشحال شدند، زیراآنها امید داشتدد که
بواسطه این امر بالاخره خیابانها مورد باسازی و تعمیر قرار می گیرند و خطوط تراموا تجدید می شوند، اما از 49 پروژه بزرگی که
قراربود تا تابستان امسال متحقق شوند، 13 پروژه ازآن یا نا تمام مانده یا به تعویق
افتاده ویا اینکه اساسا متوقف شده اند. "
گافنی" در صحبت های خودافزود: من به تطاهرات میروم و در تظاهرات شرکت فعال
خواهم داشت، چرا که من به دولت مالیات پرداخت می کنم ولی چیزی درازای آن دریافت
نمی کنم. من تظاهرات میکنم چون به رابطه انگلی بین "فیفا" و دولت برزیل
اعتراض دارم. مردم برزیل که برای تظاهرات به خیابانها می ریزند، نه هیچگونه
مخالفتی با مسابقات فوتبال دارند و نه هیچ مخالفت یا ضدیتی با بازیهای جام جهانی، بلکه
آنها ازحضور"جام جهانی فیفا دربرزیل " متنفر و منزجرهستند.آنها با مارک
اجناسی که شرایط، ضوابط و امتیاز فروش خود را به بازارهای برزیل تحمیل می کنند مخالفت
دارند. "ژنرال باتیستا" یک فرمانده نظامی با تجربه که مسئولیت حفظ
وبرقراری امنیت در برزیل درجریان بازیهای جام جهانی رابه عهده دارد، وضعیت را چنین
تشریح میکند: "ما آماده مقابله با تظاهرات وحرکت های اعتراضی گسترده هستیم. قبل
از شروع هرمسابقه تاحدود 10000 نفرپلیس تدارک دیده شده است که بعنوان نیروهای ضد شورش
وارد عمل خواهند شد. من تصورمی کنم که نیازی به حرکت تانکها و زره پوش ها
درخیابانها نباشد، اما به احتمال قوی ما از پهبادها (هواپیماهای بدون سرنشین، باکنترل
از راه دور برای اهداف جاسوسی وکنترل و شناسایی) استفاده خواهیم کرد که هم اکنون
درکشورما مراحل آزمایشی خود را پشت سر می گذارند. "اومی افزاید، البته پلیس
وسازمان امنیت بطورارگانیک و تنگاتنگ با هم همکاری خواهند داشت وما میدانیم که
مردم معترض درشبکه های اجتماعی خود راسازماندهی کرده اند. ما میدانیم که چرا و چه
عاملی باعث نارضایتی آنهاست و آنها را برای تظاهرات به خیابانها سوق میدهد، اما
آنچه که ما نمی دانیم اینست که آیا آنها درکوله پشتی های خود بطری آب به همراه
دارند ویا اینکه کوکتل مولوتوف حمل می کنند. وزیر دفاع کشور برزیل تظاهرکنندگان را
بعنوان نیروهای مخالف قلمداد کرد ومطرح نمود که ازماه سپتامبرتظاهرکنندگان اجازه
ندارند درتظاهرات چهره خودرا بپوشانند و یا از ماسک یا نقاب استفاده کنند. او
افزود دولت درحال حاضر راجع به تصویب یک قانون "ضدترور" در حال شور و بررسی
می باشد. بر طبق این قانون هرکسی که بعنوان تظاهرکننده توسط پلیس دستگیرشود و یا اینکه
درعملیات تخریب نقش داشته باشد، میتواند بعنوان تروریست تلقی گردیده ومورد مجازات
واقع شود.ترجمه ـ بهــروز دهقانــی
